Asset Publisher Asset Publisher

LKP Puszcza Knyszyńska

Leśne kompleksy promocyjne to duże, zwarte obszary lasu, wchodzące w skład jednego lub kilku nadleśnictw. Utworzone na obszarze całego kraju, pokazują zmienność warunków siedliskowych, różnorodność składu gatunkowego lasu i wielość pełnionych przez niego funkcji. W ramach LKP leśnicy promują zrównoważoną gospodarkę leśną, wspierają badania naukowe i prowadzą edukację leśną społeczeństwa.

Dzięki LKP widać, że można osiągnąć kompromis między najważniejszymi zadaniami leśnictwa: gospodarką leśną mającą na celu m.in. produkcję drewna, ochroną przyrody, badaniami naukowymi i szeroko rozumianą edukacją. Są dowodem, że trwale zrównoważona, wielofunkcyjna gospodarka leśna przeciwdziała zagrożeniom lasu, wynikającym z rozwoju cywilizacji.

Testuje się tu nowe technologie leśne i szkoli Służbę Leśną. Prowadzi prace badawcze oraz doświadczenia. LKP stanowią także forum współpracy leśników ze społeczeństwem. Warto podkreślić, że leśne kompleksy promocyjne to oryginalna, rodzima idea promowania ekologicznego leśnictwa.

LKP Puszcza Knyszyńska powstał w listopadzie 2011 roku jako trzeci taki obiekt na terenie Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Białymstoku, obok LKP Puszcza Białowieska i LKP Lasy Mazurskie.

W momencie powoływania naszego najmłodszego LKP w jego skład weszły tereny nadleśnictw Supraśl, Dojlidy i Czarna Białostocka, a łączny obszar obiektu wynosił 47 486 ha. W styczniu 2013r. Dyrektor Generalny Lasów Państwowych podjął decyzję o powiększeniu LKP o Nadleśnictwo Krynki. Po rozszerzeniu kompleks powiększył się do 62 319 ha.
Obszar LKP to najbardziej charakterystyczny fragment Puszczy Knyszyńskiej. Obejmuje wszystkie rodzaje środowisk puszczańskich oraz miasto Białystok wraz z otaczającymi go ze wszystkich stron mniejszymi kompleksami leśnymi.

Celem działania LKP jest promocja trwale zrównoważonej gospodarki leśnej, ochrona zasobów przyrody w lasach oraz edukacja leśna społeczeństwa. Leśny Kompleks Promocyjny „Puszcza Knyszyńska" - to najbardziej charakterystyczna część Puszczy pod względem przyrodniczym. Obejmuje zarówno lasy iglaste z najcenniejszym ekotypem sosny "supraskiej", bardzo cenne przyrodniczo lasy liściaste, jak również bagna, trzęsawiska i lasy podmokłe. Charakterystyczną cechą występującej tu roślinności jest jej wybitnie borealny charakter, a także współistnienie zbiorowisk mających swoje optima rozwoju w Europie Środkowej. Wśród siedlisk borowych największą powierzchnię zajmuje bór mieszany świeży, w którym dominującym gatunkiem w drzewostanie jest sosna. Znaczny udział stanowią ponad 100-letnie bory mieszane sosnowo – świerkowe. Wyróżnia się tu również bór mieszany wielogatunkowy z udziałem dębów, rosnących wśród litego drzewostanu iglastego.

Puszcza stanowi wielką ostoję zwierzyny. Obok łosia, jelenia, sarny, dzika, borsuka, bobra, występują tu gatunki rzadkie, takie jak: ryś, wilk, żubr.
Żubry trafiły do Puszczy Knyszyńskiej w 1969 roku, kiedy to w okolicach Walił pojawił się samotny żubr – byk. Prawdopodobnie przywędrował on z Puszczy Białowieskiej. W 1973 roku odłowiono w Puszczy Białowieskiej 5 osobników i wypuszczono je na wolność na terenie Nadleśnictwa Waliły. Od tego momentu na terenie Puszczy Knyszyńskiej bytuje wolnościowe stado żubrów. Obecnie liczy ono około 94 osobników. Ten wielki i piękny ssak stał się trwałym elementem fauny Puszczy Knyszyńskiej. Powstałe stado żubrów jest kolejną chlubną kartą w dziejach restytucji tego gatunku.
Ciekawą historię ma również bóbr, który wyginął w Polsce w połowie XIX wieku. Do Puszczy Knyszyńskiej najprawdopodobniej ponownie przywędrował z Białorusi. Pierwsze osobniki osiedliły się w okolicach obecnego rezerwatu przyrody Nietupa. Stąd rozprzestrzeniły się po całej Puszczy. Dzisiaj bobry możemy spotkać na każdym cieku wodnym w Puszczy. Populacja tego gatunku liczy sobie ponad 900 sztuk.

Na terenie Puszczy występuje co najmniej 38 gatunków lęgowych ptaków wymienionych w I Załączniku Dyrektywy Ptasiej. Dziewięć gatunków występuje w liczebnościach pozwalających teren ten uznać za ostoję o znaczeniu międzynarodowym Natura 2000. Są to: bocian czarny, trzmielojad, orlik krzykliwy, jarząbek, cietrzew, dzięcioł czarny, dzięcioł białogrzbiety, dzięcioł trójpalczasty, muchołówka mała. Występują tu również gatunki strefowe, takie jak: bocian czarny, kania ruda, orlik krzykliwy, bielik.

Wszystko to stanowi o niepowtarzalnym charakterze Puszczy.

Poszczególne gatunki wymagają zachowania odpowiednich siedlisk lęgowych i żerowisk bądź warunków siedliskowych. Często jest to osiągane dzięki podejmowanym działaniom ochrony czynnej realizowanej w ramach współpracy leśników, służb ochrony przyrody oraz organizacji pozarządowych.
Najbardziej cenne przyrodniczo fragmenty LKP są chronione w postaci 17 rezerwatów przyrody. Służą one nie tylko ochronie przyrody, ale również są miejscem badań naukowych i służą szeroko rozumianej dydaktyce.
To wszystko sprzyja wprowadzaniu innowacyjnych rozwiązań w gospodarce leśnej w ramach LKP  w celu łączenia funkcji produkcyjnych lasów i ochrony rodzimej przyrody.

Leśny Kompleks Promocyjny Puszcza Knyszyńska – to również ogromny potencjał edukacyjno – turystyczny. Sprzymierzeńcem edukacji przyrodniczo – leśnej jest bogata infrastruktura. Na uwagę zasługuje izba edukacyjna "Orzechówka" w Nadleśnictwie Dojlidy, arboretum w Kopnej Górze, wyłuszczarnia nasion w Czarnej Białostockiej, leśna kolejka wąskotorowa z Czarnej Białostockiej do Arboretum, Silvarium w Poczopku, Szlak Ekumeniczny czy Przytulisko dla leśnych ptaków i ssaków liczne szlaki turystyczne (piesze, rowerowe, narciarskie, konne), ścieżki edukacyjne oraz wiaty.